Volgens de Wikipedia-pagina over opalen wordt deze gehydrateerde, amorfe, op silica gebaseerde edelsteen het meest aangetroffen in Australië, met volgens de pagina meer dan 90% uit Australië.
Opaal uit Coober Pedy, Zuid-Australië (bron: Wikipedia)
Welke geologische omstandigheden resulteerden in de meeste opaalafzettingen in Australië ?
Een recente studie gepubliceerd in het Australian Journal of Earth Sciences , Opalisation of the Great Artesian Basin (centraal Australië): een Australisch verhaal met een Martiaanse twist (Rey, 2013). De studie beweert dat er een unieke reeks geologische omstandigheden bestond tijdens het Krijt-tijdperk die leidden tot de relatieve overvloed aan opalen in Centraal-Australië. Rey stelt een 'redox-model' van opaalvorming voor om rekening te houden met de grote relatieve overvloed van de edelsteen in Australië.
Een belangrijk aspect om op te merken is dat zowat alle opaalafzettingen voorkomen in of aan de periferie. van het Great Artesian Basin, zoals te zien is op de onderstaande kaart:
Afbeeldingsbron en beknopte informatie van opaalmijncentra: The National Opaalcollectie
De omstandigheden rond het opaalveldgedeelte van het Artesian Basin tijdens het Krijt waren volgens Rey (2013):
Van ongeveer 130 tot 93 miljoen jaar geleden werd The Great Artesian Basin overspoeld door wat bekend staat als de Eromanga Zee, dit was een koude, ondiepe, grotendeels stilstaande waterweg die slecht verbonden was met de open oceaan.
De Eromanga-zee diende als een 'put' voor vulkanisch-plastische sedimenten die waren geërodeerd uit orogene vulkanische bronnen aan de Pacifische rand van Gondwana.
Rey beschrijft hoe de ijzer- en organisch-rijke sedimenten bijdragen tot een anoxische zeebodemomgeving die rijk werd aan pyriet, ferro-ijzer, veldspaat en vulkanische lasten, maar vrijwel geen carbonaten.
Aan het einde van het Krijt en in het vroege Paleogeen (van ongeveer 93 tot 60 miljoen aren geleden), ervoer de regio een langzame stijging, erosie en denudatie, evenals een daaropvolgende zeeslag; dit veroorzaakte volgens Rey een zure oxidatie van de afzettingen van de Eromanga Zee, omdat oxische vloeistoffen door breuken heen stroomden, sommige gevangen door kleiafzettingen - hier zijn de opaalafzettingen gevonden. Verdere afzetting in het Paleoceen en het Eoceen bood bescherming tegen verdere erosie.
Samenvattend wijst Rey op 5 aspecten die uniek zijn voor de geologische geschiedenis van het Grote Artesische Basin en die hebben geresulteerd in de grote relatieve overvloed aan opaal:
De verbinding met Mars in de titel is gebaseerd op recente waarnemingen door NASA van opaline-mineralen gevonden op het oppervlak van Mars, suggereert Rey dat er een verband zou kunnen zijn met de omstandigheden met de uitdroging van de Eromanga-zee in het Krijt en met processen die mogelijk op Mars hebben plaatsgevonden.